Νέα συντριπτικά στοιχεία για τα αιολικά πάρκα στα νησιά

>> Από "Χιώτες πολίτες και Ανεμογεννήτριες"

Για το θέμα της επένδυσης Iberdrola - Ρόκας, δύο επιστήμονες, από το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, η Θ. Τερκενλή Αναπ/τρια Καθηγήτρια και ο Γ. Παυλής Υπ. Διδ. δημοσίευσαν έκθεση, η οποία έρχεται να επιβεβαιώσει τις επιφυλάξεις και ανησυχίες των νησιωτών επιστημόνων, διανοουμένων, συλλόγων, φορέων και απλών πολιτών. Επιπλέον ενισχύεται η ήδη υπάρχουσα επιχειρηματολογία με νέα στοιχεία. Από την έκθεση αποδίδονται, λόγω της έκτασής της, αποσπασματικά έξι κρίσιμα σημεία:

1)      «τεράστιες και πρωτοφανείς αρνητικές επιδράσεις/ επιπτώσεις στο πολυδιάστατο νησιωτικό τοπίο. Αρκετές από αυτές αναμένεται να είναι μη αναστρέψιμες και ιδιαιτέρως σημαντικές, τόσο από περιβαλλοντικής και πολιτισμικής πλευράς, όσο και από κοινωνικής και οικονομικής, επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό το μέλλον και τις αναπτυξιακές δυνατότητες των νησιών μας. […]Ιδιαίτερα τονίζουμε ότι η εν λόγω επένδυση αντιτίθεται και παραβιάζει κατάφορα την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο την οποία έχει υπογράψει και κυρώσει η χώρα μας.»

2)      «Η παραγωγή αιολικής ενέργειας λόγω της μη προβλεψιμότητάς της, αλλά και εξαιτίας της κυμαινόμενης καταναλωτικής ζήτησης, δεν μπορεί εύκολα να καταργήσει την εξάρτησή της από τους συμβατικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας (Hughes, 2011, Oikonomou et el, 2009). Για παράδειγμα, η Δανία που σήμερα καλύπτει το 20% περίπου της κατανάλωσης ρεύματός της από την αιολική ενέργεια, δεν έχει καταφέρει ακόμη να μειώσει τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, ενώ παράλληλα μειώθηκαν τα εισοδήματά της από τον τουρισμό και υπήρξαν αρνητικές επιπτώσεις στην κτηνοτροφία. Το ίδιο ισχύει και για τη Γερμανία (που επίσης στηρίζεται ενεργειακά, σε μεγάλο βαθμό, στην εκεί εγκατεστημένη αιολική ισχύ), ως προς τη μείωση των εκπομπών του CO2».

3)      «Κατ’ αντιδιαστολή, τα οφέλη που προσφέρονται από την εταιρεία στον τοπικό πληθυσμό, κρίνονται ως μη ικανοποιητικώς ανταποδοτικά, καθώς είναι τα ελάχιστα που προβλέπονται βάσει του Νόμου, και τα οποία αφορούν περιορισμένο τμήμα του εντόπιου πληθυσμού. Οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν θα είναι λίγες και θα γίνουν, μάλιστα, ελάχιστες στο μέλλον, λόγω της φύσης της επένδυσης, ενώ παράλληλα οι σταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ θα συνεχίζουν να λειτουργούν, με όλες τις ανάλογες συνέπειες.»

4)      «Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικά πάρκα είναι μεγαλύτερο από αυτή της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από καύσιμα. Οπότε, υπάρχουν βάσιμες επιφυλάξεις ως προς το πραγματικό μέγεθος της ανταποδοτικότητας των τελών, το οποίο δεν θα αντιστοιχεί με αυτό που παρουσιάζεται στην Τεχνική Έκθεση της εταιρείας, αφού θα είναι μειωμένο.»

5)      «Σε κάθε περίπτωση, ο ισχυρισμός περί δημιουργίας μόνιμων θέσεων απασχόλησης προς τόνωση της τοπικής αγοράς εργασίας είναι ανακριβής και, εφόσον μειωθεί η τουριστική κίνηση ως αποτέλεσμα της καταστροφής του τοπίου, αναμένεται και ανάλογη μείωση των θέσεων εργασίας.»

6)      "Έχει μάλιστα αποδειχθεί ότι η αύξηση της παραγωγής αιολικής ενέργειας, αντίθετα, οδηγεί σε πολλαπλάσια αύξηση παραγωγής της αναγκαίας συμβατικής ενέργειας (Dena 2004, Wind Energy Report). Εν πάση περιπτώσει, ο διάλογος επάνω σε αυτό το θέμα παραμένει ανοικτός και τίποτα, στον τομέα της αιολικής ενέργειας, δεν πρέπει να θεωρηθεί ως δεδομένο."

Όμως, με ποιο τρόπο θα μπορούσε να δράσει η πολιτεία για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τη στροφή σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας; Οι επιστήμονες του Τμήματος Γεωγραφίας προτείνουν εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε πολύ μικρότερη κλίμακα και αύξηση των ανταποδοτικών οφελών στις τοπικές κοινωνίες. Εναλλακτικά, θα μπορούσαν να επιλεγούν εκτάσεις στην ενδοχώρα όπου υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα, αλλά και έρημα νησιά. Αντιθέτως για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου: «η περιβαλλοντική και πολιτισμική φέρουσα ικανότητα και η κλίμακα μεγέθους, σε καμία περίπτωση δεν αντιστοιχεί σε αυτήν της επένδυσης.»

Όπως αναφέρεται ακόμη στην έκθεση, επενδύσεις τέτοιου είδους σε περιοχές NATURA επιτρέπονται μόνο «σε εξαιρετικές περιπτώσεις κι αν παρά τις αρνητικές επιπτώσεις, διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις και θεωρηθεί ότι το έργο εξυπηρετεί υπέρτερο δημόσιο συμφέρον, πράγμα που δεν ισχύει στην παρούσα περίπτωση.»

Τέλος, προκύπτει ότι η επένδυση ΡΟΚΑΣ προσεγγίζει αποσπασματικά και πρόχειρα το θέμα της κάλυψης των ενεργειακών αναγκών των νησιών του Βορείου Αιγαίου, καθώς επισημαίνεται: «Έμφαση τέλος, πρέπει να τεθεί, εν πάση περιπτώσει, στην ανάγκη χωροταξικού σχεδιασμού για τις ανεμογεννήτριες βάσει τεκμηριωμένων μελετών και επιτόπιας έρευνας,, καθώς και στην ανάγκη εφαρμογής ολοκληρωμένης και μακρόπνοης στρατηγικής διαχείρισης των ενεργειακών πόρων κάθε τόπου, δεδομένου του ότι η ανάπτυξη κάθε χώρας και κάθε τόπου απαιτεί, πάνω απ’ όλα, υπευθυνότητα για τη χρήση των κοινών αγαθών, τόσο από πολίτες και υποψήφιους επενδυτές, όσο και από την Πολιτεία.»

Το πλήρες κείμενο της έκθεσης είναι προσιτό σε κάθε ενδιαφερόμενο στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

http://www.voreioaigaiosos.gr/wp-content/uploads/2012/05/terkenli.pdf

Χιώτες πολίτες και Ανεμογεννήτριες