«ΛΑΘΡΑ;»: Ο «ρεαλισμός» των νέων Κέντρων πέντε χρόνια μετά τη Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας

>> Ανακοίνωση της «ΛΑΘΡΑ;» -Επιτροπή Αλληλεγγύης στους Πρόσφυγες Χίου

Σε λίγες εβδομάδες συμπληρώνονται  πέντε χρόνια από την τοξική πολιτική συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας. Με αυτή  ξεκίνησε μια νέα πολιτική στα νησιωτικά σύνορα της Ελλάδας η οποία έφερε, τα νέα κέντρα, νέες διαδικασίες συνόρων και τον εγκλωβισμό των προσφύγων στα νησιά. Και όμως ακόμη κάποιοι μας κουνάνε το δάχτυλο και επικαλούνται ρεαλισμό, για εμβάθυνση της συμφωνίας, εκείνο τον ρεαλισμό της Κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας που γέννησε όλα αυτά και μας έφερε εδώ.

Τα γνωρίζουμε όλα αυτά και τα ζήσαμε εμείς και οι πρόσφυγες. Είδαμε πως ο κατατρεγμένος γίνεται πρόβλημα και απειλή, πως θεριεύει η ακροδεξιά, πως δηλητηριάζονται οι κοινωνίες και διώκεται η αλληλεγγύη, πως εργαλειοποιείται το προσφυγικό, πως γίνονται επίσημη πρακτική με λεκτικά περιτυλίγματα οι παράνομες επαναπροωθήσεις. Ζήσαμε το Μερσινίδι, τη Σούδα, τη Βιάλ για να φτάσουμε στην αναδίπλωση του κράτους στο Αίπος στο οποίο προφανώς δεν μέτρησε σωστά τι  είχε σπείρει στα νησιά για να θερίσει οργισμένη αντίδραση πέρυσι.

Σήμερα, ένα χρόνο μετά , μια παράμετρος του όλου ζητήματος αυτή της νέας χωροθέτησης -του Κ.Ε.Δ.Ν (Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή Νήσου)- επανέρχεται με ένταση στην επικαιρότητα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τα οποία τα οποία οφείλουμε να διακρίνουμε έστω και αδρά.

Πρώτον: Το κάψιμο της «Μόριας» λειτούργησε ως επιταχυντής εξελίξεων στα νησιά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαμβάνει πλέον ρόλο συν-διαχειριστή των νέων κέντρων με την υπογραφή σχετικών συμφωνιών με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και δεσμεύσεις της Ελληνικής κυβέρνησης.

Δεύτερον: Κεντρικοπολιτικά το ζήτημα φαίνεται ληγμένο και συμφωνημένο για τα νέα κέντρα. Επιμέρους διαφοροποιήσεις των «μεγάλων» κομμάτων είναι αναγκαίες για την πολιτική επιβίωση των στελεχών τους καθώς δεν θίγουν την ουσία αλλά επιμέρους χειρισμούς. Ας μη περάσει απαρατήρητο ότι το θέμα των νέων κέντρων έχει «κατέβει» στα κεντρικά ΜΜΕ και πλέον γίνεται διαχείριση του ως περιφερειακό πρόβλημα ήσσονος σημασίας.

Τρίτον: Το Υπουργείο μετανάστευσης και Ασύλου για πρώτη φορά, διαθέτει και κατευθύνει μυστικά κονδύλια όπου κρίνει ότι εξυπηρετούν το πολιτικό σχέδιο της κυβέρνησης κεντρικά και περιφερειακά.

Τέταρτο: Στον πολιτικό χώρο της δεξιάς υπάρχει το εξής πρόβλημα:  τα στελέχη της βρίσκονται σε εμφύλιο και διαφοροποιούνται, κάτι που διαφαίνεται πιθανό να λήξει σύντομα μιας και αναζητούνται έντιμοι συμβιβασμοί και πολιτική επιβίωση των στελεχών της  την επόμενη ημέρα. Οι πολιτικές «κολοτούμπες» δεν έχουν τελειωμό μαζί με τις πολιτικές εργολαβίες και τις αποσιωπήσεις περιφρονώντας τη λογική και τη πολιτική συνέπεια.

Πέμπτο: Οι τοπικές κοινωνίες συντριπτικά ταυτίζουν τα  ΚΕΔΝ ως απειλή για τα νησιά και το μέλλον τους, υπάρχει θυμός, αγανάκτηση αλλά και κούραση. Οι κοινωνίες των νησιών έχουν μεθοδικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα ποτιστεί με ακραίο φοβικό έως και ρατσιστικό λόγο που πλέον δαγκώνει και εκείνους που τον διέχυσαν.

Με αυτά υπόψη ας έρθουμε στη τρέχουσα συζήτηση.

Έχει μικρή σημασία  στις  Βρυξέλλες και το Μαξίμου που θα υπάρχει η δομή στη Χίο. Η Βιάλ υπάρχει και είναι εύκολο να αδειάσει ή ακόμη και να γίνει κλειστή δομή. Υπάρχουν ωστόσο ζητήματα ανοικτά (πολιτικές δεσμεύσεις, δικαστικές εμπλοκές) τα οποία δεν την φέρνουν ως πρώτη επιλογή, χωρίς βέβαια αυτά να είναι ανυπέρβλητα.

Για το «Θόλος»  η πρόταση του υπουργείου φαίνεται να ξεπεράστηκε ήδη μόλις μια βδομάδα μετά. Με κινητήρια δύναμη την αγωνιστική διάθεση των κατοίκων  η συγκεκριμένη θέση ενώνει πολλές δυνάμεις από διαφορετικές κατευθύνσεις πέρα των δύο χωριών. Η σχετικά εύκολη αποτροπή για τον συγκεκριμένο χώρο δίνει μια αίσθηση ανακούφισης «ότι κάτι γλίτωσε» αλλά ανοίγει διάπλατα την συζήτηση για έντιμο συμβιβασμό στα στελέχη κυρίως της δεξιάς και αποδοχή μιας καινούργιας θέσης ήδη γνωστής από παλαιά δίπλα σε αυτή που το κράτος πέρυσι αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Η χθεσινή συγκέντρωση στο Χαλκειός ήρθε ως αντισυγκέντρωση σε εκείνη του θόλους για να ενισχυθεί το αδιέξοδο και να αναζητηθούν οι μικροί «ήρωες» που προτείνουν ή/και αποδέχονται ως «μεσσίες» έναν από καιρό ζητούμενο έντιμο συμβιβασμό. Έχει βέβαια ενδιαφέρον να δώσει ο υπουργός στη δημοσιότητα τι ακριβώς έχει προτείνει στις Βρυξέλλες να κατασκευάσει στο «Θόλος» για να μάθουμε περισσότερα για τις υποδομές και την δυναμικότητα του νέου ΚΕΔΝ.

Είναι σαφές ότι σε πολύ σύντομο χρόνο τοπικά θα δρομολογηθούν εξελίξεις  η έκβαση των οποίων σχεδιάζεται  στο παρασκήνιο του κυβερνητικού κόμματος.

Σε ότι μας αφορά, κατανοούμε ότι το διακύβευμα είναι μεγαλύτερο από την τεχνική επιλογή θέσης ή τις αδιάφορες για την κοινωνία ισορροπίες όσων έχουν εκτεθεί. Για εμάς, συναντιέται  σε αυτή τη συγκυρία η πολιτική με τις ανθρώπινες αξίες και τα ιδανικά για τα οποία  αξίζει να  παλεύουμε για να παραμένουμε άνθρωποι: δείχνοντας αλληλεγγύη σε όλους όσους αναζητούν ελπίδα για μια καλύτερη ζωή και προστασία είτε πρόσφυγες είτε ντόπιους (άστεγους, άνεργους, μειονότητες κάθε λογής). Η ακροδεξιά πολιτική που εφαρμόζεται στο προσφυγικό από την Ελληνική κυβέρνηση βρίσκει αναλογίες με τις πλέον ακραίες εκδοχές ευρωπαϊκών χώρων όπως της Ουγγαρίας, της Πολωνίας ή της Αυστρίας. Ρεαλισμός για εμάς είναι να αλλάξει η  πολιτική συνολικά για το Προσφυγικό στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Ρεαλισμός για εμάς δεν είναι οι θαλάσσιες αποτροπές, αυτές είναι έγκλημα με κεφαλαία γράμματα. Ρεαλισμός για εμάς δεν είναι να γίνει κόλαση η ζωή όσων φθάνουν σε ευρωπαϊκό έδαφος γιατί η κόλαση αυτή αφορά και τις δικές μας ζωές. Όσοι μας μιλάνε για ρεαλισμό έχουν μεθοδικά διαλύσει μαζί με τις ζωές των προσφύγων και τα νησιά ηθικά και αξιακά. Από τόποι αλληλεγγύης και ανθρωπιάς έχουν μετατραπεί σε μαύρες τρύπες διεθνούς δικαίου και θεμελιωδών δικαιωμάτων όπου βασιλεύει η ξενοφοβία και ο εθνικισμός. Μας δίνουν το ρόλο του συνοριοφύλακα της Ευρώπης μετατρέποντας συνολικά τα νησιά σε τόπους εξαίρεσης: τόπους  που κανείς δεν θέλει να ζει.

Να κλείσουν τα κέντρα συλλογικής τιμωρίας όσων αναζητούν προστασία και ελπίδα για ζωή.

Να ορθώσουμε ανάστημα απέναντι στις πολιτικές που γεννούν τον ρατσισμό και την ξενοφοβία. Να σταθούμε κοντά σε αυτούς που ζητούν ελπίδα και προστασία στα μέρη μας.

Να σταματήσουν οι πολιτικές που γεννούν τον εγκλωβισμό των προσφύγων στα νησιά.

Να σταματήσουν οι επαναπροωθήσεις.

Κανένα νέο κέντρο στη Χίο, σύντομη καταγραφή και δίκαιη εξέταση ασύλου στην ηπειρωτική χώρα.