ΤΙΣ ΠΤΑΙΕΙ ΓΙΑ ΤΟ “ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΑΚΟΥ;”

>> Του Αριστείδη Ζαννίκου

Με ένα καλογραμμένο και, συναισθηματικά, φορτισμένο κείμενο, υπό τον τίτλο “Θα νίψουμε τας χείρας μας για το θάνατο του εμποράκου;”, ο φίλος Βασίλης Παππάς, Πρόεδρος ΟΕΒΕ Χίου και αντιπρόεδρος του τοπικού Επιμελητηρίου, κατέθεσε, προ ημερών, δημόσια τον έντονο προβληματισμό του για την, σχεδόν ολοκληρωτική, επικράτηση των μεγάλων Ομίλων έναντι των μικρών κάθε κλάδου τους οποίους, σταδιακά, εκτοπίζουν από τις τοπικές αγορές. Ο Βασίλης, εντοπίζει τα αίτια του φαινομένου αποκλειστικά και μόνο στην ασκούμενη από την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση πολιτική και στην συνακόλουθη πολιτική που εφαρμόζουν οι Ελληνικές Κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια.

  Αν και υπάρχουν ψήγματα αλήθειας στις εν λόγω αιτιάσεις, ας μου επιτραπεί να “ανοίξω” κάπως το όλο θέμα, μιας και αυτό, ως πρόβλημα, καταγράφεται παγκοσμίως και όχι μόνο στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.)

  Κύριο αίτιο είναι η λεγόμενη “παγκοσμιοποίηση” την οποίαν έχει επιβάλλει το μεγάλο, απρόσωπο και διεθνοποιημένο κεφάλαιο, έναντι του οποίου, προς το παρόν τουλάχιστον, κανείς δεν μπορεί να αντιταχθεί σθεναρά και αποτελεσματικά. Μεγάλοι, συνήθως διεθνοποιημένοι, ΟΜΙΛΟΙ, εξαφανίζουν τον μικρό αγρότη και κτηνοτρόφο, τον μικρό βιοτέχνη και βιομήχανο, καθώς και τον “εμποράκο” όπως γράφει ο Βασίλης.

 Τρία τα κύρια όπλα των ΜΕΓΑΛΩΝ:

α) Προσφορά ποικιλίας προϊόντων (όχι πάντα πολύ καλής ποιότητας).

β) Φθηνές τιμές λόγω μαζικών αγορών ή μαζικής παραγωγής.

γ) Συνεχής και έξυπνη διαφήμιση.

 Αυτά τα “όπλα”  οι μικρομεσαίοι δεν τα διαθέτουν. Ούτε και μπορούν να αποτρέψουν τον μέσο καταναλωτή που “τρέχει στους μεγάλους” παρακινούμενος από την διαφήμιση, την ποικιλία προϊόντων και τις χαμηλές τιμές. Οι μόνοι από τους μικρομεσαίους που, διαχρονικά και παγκοσμίως, κατορθώνουν να επιβιώσουν είναι όσοι επιλέγουν να καινοτομήσουν προσφέροντας κάτι διαφορετικό, ποιοτικά εξαιρετικό και εμφανισιακά ελκυστικό.

  Εξυπακούεται ότι όλοι αυτοί, απευθύνονται σε ειδικές κατηγορίες καταναλωτών που “το πορτοφόλι τους αντέχει”. Ας μη μας διαφεύγει επίσης ότι, η τεχνολογική επανάσταση, η ευρεία χρήση των κομπιούτερς, το ηλεκτρονικό εμπόριο και κυρίως η ανάδειξη ως υπερδυνάμεων των ΗΠΑ, της Κίνας και άλλων ανερχόμενων, οικονομικά, Χωρών, έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα τα οποία καμία Χώρα, άρα ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορεί να αγνοήσει. Χωρίς επώδυνη προσαρμογή στο νέο διεθνές οικονομικό, επιχειρηματικό και εμπορικό περιβάλον, η Ευρώπη, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ. Αυτό λέει η κοινή λογική.

  Βέβαια, το νέο μοντέλο του γιγαντισμού των επιχειρήσεων, δεν αποκλείεται, μετά από χρόνια, να αποδειχθεί ανεπιτυχές, ίσως και καταστροφικό. Αν όμως αυτό συμβεί, είναι κάτι που θα το ζήσουν τα σημερινά νέα παιδιά. Όχι εμείς οι μεγαλύτεροι. Εμείς θα βιώνουμε καθημερινά αυτό που βίωσαν προ πολλών ετών, οι καραβοκύρηδες των ξύλινων ιστιοφόρων που, αν και προς στιγμή αντιστάθηκαν, υπέκυψαν τελικά στην επιβλητική εμφάνιση των μικρών και μεγάλων σιδερένιων ατμόπλοιων.

 Να θυμίσω λίγα ακόμη παραδείγματα παρόμοιων ανατροπών; Ιδού μερικά:

 -Τα “ποσταλάκια” τύπου “ΚΑΝΑΡΗΣ” κ.λ.π. αν και καμάρια της εποχής τους, εκτοπίσθηκαν σταδιακά, στις κύριες γραμμές, από μεγάλα επιβατηγά- οχηματαγωγά πλοία, όπως τα σημερινά.

 -Τα τρίτροχα και τετράτροχα φορτηγά και οι νταλίκες εξαφάνισαν τα υποζύγια και τα κάρα που έκαναν παλαιά τις χερσαίες μεταφορές.

 -Τα μεγάλα χωματουργικά μηχανήματα και οι τεράστιες μπετονιέρες σκυροδέματος, έκοψαν παγκοσμίως εκατομμύρια εργατικά χέρια που δούλευαν τσάπα και φτυάρι.

 -Τα σύγχρονα μηχανήματα άλλαξαν τη μορφή και το μέγεθος της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, της βιοτεχνίας και της βιομηχανίας.

 -Τα ραφτάδικα και τα υποδηματοποιϊα εξαφανίσθηκαν από τα έτοιμα, βιομηχανοποιημένα ρούχα και παπούτσια τα οποία ανέλαβαν να πωλούν μικρομεσαίοι “εμποράκοι”.

 -Τα κεραμεία και τα βυρσοδεψεία της Χίου και άλλων περιοχών, υπέκυψαν μοιραία στα νέα προϊόντα που πρόσφερε και προσφέρει η διαρκώς αναπτυσσόμενη τεχνολογία.

 -Τα λεωφορεία και τα ταξί έχασαν σοβαρή πελατεία λόγω της ραγδαίας διάδοσης του Ι.Χ.αυτοκινήτου και των δικύκλων.

  Άπειρα λοιπόν τα παραδείγματα επαγγελματικών ανατροπών που προκαλούνται από αναπόφευκτες αλλαγές οι οποίες άλλους ευνοούν και άλλους εξαφανίζουν. Σ' αυτά πρέπει να προστεθεί, ως αρνητικός παράγοντας, ο υπερεπαγγελματισμός που, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας (σίγουρα και εδώ στη Χίο), αγνόησε τη φέρουσα ικανότητα της τοπικής αγοράς, παράβλεψε το μικρό μέγεθος της τοπικής “πίτας”, και κυριολεκτικά “έφαγε τις σάρκες” του, αποσπώντας, πρόσκαιρα, μπουκιές από διπλανά στόματα. Αυτά δυστυχώς πληρώνονται ακριβά κυρίως σε περιόδους οικονομικών κρίσεων όπως αυτή που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια.

  Εν κατακλείδι, εάν και όταν ξεπεραστεί η σημερινή κρίση, δεν μένει παρά, η Χώρα μας, να επιλέξει προσεκτικά το νέο αναπτυξιακό και αξιακό μοντέλο που αντέχει και της ταιριάζει λαμβάνοντας υπόψη τόσο το Ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης όσο και το Παγκόσμιο περιβάλλον.

  Μέσα σ' αυτό το Ευρωπαϊκό πλαίσιο και το διεθνοποιημένο περιβάλλον, πάντα με την ανάληψη του σχετικού ρίσκου, ο Κινέζος π.χ. μπορεί να λειτουργεί εμπορικό κατάστημα στη Χίο, αλλά και ο Έλληνας μπορεί να δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στην Ευρώπη, στην Τουρκία, στην Αμερική, στην Κίνα και οπουδήποτε αλλού.

  Πλέον, ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΙΑ ΓΕΙΤΟΝΙΑ !! Το ζούμε όχι ως ονειρική ουτοπία αλλά ως πραγματικότητα.

  Κι ακόμα κάτι: Ναι μεν συνήθως “το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό”, όμως, παρ΄όλα αυτά, οι θάλασσες είναι συνεχώς γεμάτες από “μικρά ψάρια” που, άπειρα εξ αυτών επιβιώνουν και μεγαλώνουν τρώγοντας με τη σειρά τους κάποια μικρότερα...

  Αν κάνω λάθος στην προσέγγιση, ζητώ την κατανόηση όλων σας.

  Πάντως, επειδή κατά τον Ηράκλειτο “τα πάντα ρει”, τίποτα δεν μένει στατικό και αναλλοίωτο.

 Ευχές από καρδιάς για “ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ”.