Περί στρατηγικού σχεδιασμού

>> Άρθρο του Κ. Μούνδρου

Παρακολουθώ στωικά εδώ και μήνες τους κατά καιρούς σχολιασμούς περί τουρισμού. Εντύπωση μεγάλη μου κάνει, το γεγονός ότι ο καθένας χωρίς να γνωρίζει, κινείται  επικριτικά, πιστεύοντας ότι είναι ίσως εκείνος που ανακάλυψε τον τροχό. Στα τριάμισι χρόνια ενασχόλησής μου με τον τουρισμό, πιστεύω ότι μου δόθηκε η δυνατότητα να γνωρίσω όλες τις παθογένειες του τουριστικού ελλείμματος για το νησί μας και ίσως μπόρεσα να δώσω κάποιες πιθανές λύσεις.

Αφορμή για τη σημερινή μου παρέμβαση στάθηκε το άρθρο της εφημερίδας «Πολίτης», περί σύνδεσης της Χίου με την Κωνσταντινούπολη με τη συμμετοχή του Επιμελητηρίου, των βουλευτών και της νέας Δημοτικής αρχής. Οι επικοινωνιακές φωτοβολίδες για το – κάτι πρέπει να φανεί ότι κάνουμε – δεν βοηθούν.  Για ποιό στρατηγικό σχεδιασμό μιλάμε; Πιστεύετε αλήθεια πως η γραμμή Χίος – Κωνσταντινούπολη μπορεί να φέρει ουσιαστική αναπτυξιακή λύση για τον τουρισμό της Χίου;

Δεν μπορεί και δεν πρέπει να ακολουθούμε για παράδειγμα επιλογές των γειτονικών μας νησιών, αφού άλλη είναι η θέση της Λέσβου, επί παραδείγματι, έναντι μεγάλων αστικών κέντρων της Τουρκίας και ιδιαίτερα  της Σμύρνης, σε σχέση με εμάς.  Η μονομερής στόχευση από την πλευρά μας, μιας και δεν είχαμε και πολλές επιλογές σε οικονομικό επίπεδο έχει αποδειχθεί έως τώρα σωστή, παρά την έντονα επικριτική διάθεση από πολλούς.

Φυσικά και δεν θα διαφωνήσω με την προοπτική σύνδεσης Χίου – Κωνσταντινούπολης, αλλά ρωτάω μήπως το βάρος πρέπει να πέσει αλλού; Μήπως έχοντας δίπλα μας τη Σμύρνη (με τα περίχωρα της 5.000.000 πληθυσμός) θα πρέπει να επικοινωνήσουμε καλύτερα και εντονότερα τη Χίο ως τουριστικό προορισμό; Από την πλευρά μας έγινε προσπάθεια πέρα των όσων πραγματοποιήθηκαν, να προκύψει διαφημιστική  προβολή με ραδιοτηλεοπτικά μέσα και με τη δική μου παρουσία εκεί, ζητώντας προσφορές, πράγμα το οποίο δεν προέκυψε ποτέ ίσως και για λόγους πολιτικών επιλογών.

Αυτό που θα πρέπει να μας απασχολήσει είναι η δυνατότητα διπλασιασμού ή ακόμα και τριπλασιασμού των επισκεπτών όλο σχεδόν το χρόνο από την ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης  και όχι η διασύνδεση μας με την Κωνσταντινούπολη για δύο μήνες,  πράγμα το οποίο μπορεί να βοηθήσει προσθετικά και δεν το αποκλείω.

Παράλληλα οι συντονισμένες προσπάθειες Επιμελητηρίου, βουλευτών,  νέας Δημοτικής αρχής  και κυρίως των επαγγελματιών, που εμπλέκονται με το τουριστικό προϊόν, ίσως θα πρέπει να στραφούν  προς βορρά με κάποιες πιθανές charters πτήσεις από Αγγλία, Γερμανία  κ.λ.π. πράγμα που εμείς δεν καταφέραμε. Σε αυτό το εγχείρημα θα μπορούσε να βοηθήσει η Aegean, που φαίνεται να έχει τέτοια διάθεση.  Να σημειώσω ότι αυτές οι αγορές πετούν πλέον των πέντε μηνών προς ελληνικούς προορισμούς.

Αυτά περί στρατηγικού σχεδιασμού εν όψει της νέας αυτοδιοικητικής περιόδου.

Τώρα σε ουσιαστικό επίπεδο, με την προϋπόθεση της ολοκλήρωσης  της επέκτασης του αεροδρομίου εντός τριετίας, κατά την ταπεινή μου άποψη η Χίος θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στον τομέα του τουρισμού, είτε το πιστεύουν κάποιοι είτε όχι.

Οι στόχοι και τα εργαλεία επίτευξής τους  πιστεύω ότι θα πρέπει να είναι:

1.      Επιτάχυνση της ολοκλήρωσης της επέκτασης του αεροδρομίου.

2.      Περαιτέρω βελτίωση των τελωνειακών εγκαταστάσεων υποδοχής από Τουρκία.

3.      Επιτάχυνση ολοκλήρωσης των χερσαίων εγκαταστάσεων στα Μεστά, που θα μπορούν δεχτούν κρουαζιερόπλοια (πιστεύω ότι το θέμα της κρουαζιέρας είναι πολύ σημαντικό – μη ξεχνάμε ότι διατεινόμαστε ότι θέλουμε τουρισμό και διαθέτουμε μόνο 6.000 κλίνες)

4.       Άνοιγμα νέων αγορών, κύρια από τη βόρεια Ευρώπη (θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι πρέπει να προωθήσουμε και να «πουλήσουμε» τη Χίο στη βόρεια Ευρώπη, – έναν Μιχαλάκη έχουμε που κάνει εξαιρετικά τη δουλειά του, αλλά δεν φτάνει! -

5.      Περαιτέρω ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος από τη γείτονα χώρα, με στοχευμένες δράσεις που έφεραν και θα φέρουν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.

6.      Δημιουργία αναπτυξιακού φορέα με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με την κύρια συμμετοχή των εμπλεκόμενων επαγγελματιών και την ουσιαστική αρωγή των θεσμικών φορέων.

7.      Με το πιθανό επανασχεδιασμό των θαλάσσιων συγκοινωνιών. Το έχω πει πολλές φορές καθώς  θεωρώ πολύ μεγάλο κεφάλαιο την προοπτική δημιουργίας νέας μη επιδοτούμενης γραμμής Λαυρίου – Μεστών – Καρλοβασίου με ημερόπλοιο και σε καθημερινή βάση, η οποία κατά την εκτίμηση μου μπορεί να είναι βιώσιμη (Λαύριο – Μεστά σε τρεισήμισι ώρες με ημισυμαβατικό πλοίο, αφού η απόσταση είναι 90 μίλια , σε συνδυασμό με τη λειτουργία του προαστιακού, μπορεί η Χίος επιτέλους να αποτελέσει προορισμό Σαββατοκύριακου.

8.      Παρότρυνση σε νέους επενδυτές και επιχειρηματίες να επενδύσουν στη Χίο αναπτύσσοντάς τους προοπτικό σχεδιασμό (η Κρήτη «βουλιάζει» από Ρώσους και εμείς διαθέτουμε ένα και μοναδικό 5αστερο ξενοδοχείο και αυτό με περιορισμένο αριθμό κλινών).

9.      Ύστερα από λεπτομερή καταγραφή με τη βοήθεια των παρέδρων των χωριών και των ιδιοκτητών παλαιών καταλυμάτων που επιθυμούν να πουλήσουν, να δοθούν λεπτομερή σχέδια σε ευρωπαϊκούς κτηματομεσιτικούς οίκους  για ευρωπαίους πολίτες, που θα ήθελαν να αναπαλαιώσουν μια κατοικία. Όλα αυτά βέβαια με σεβασμό στην αρχιτεκτονική και το περιβάλλον του κάθε οικισμού. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα φέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη ζωντανεύοντας περιοχές, που νομοτελειακά χρόνο με το χρόνο θα σβήσουν.

Δεν θα ήθελα να αναφερθώ, διά της παρούσης, στις μορφές τουρισμού, που κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να αναπτυχθούν. Γι’ αυτό έχουν ειπωθεί πολλά. Θα ήθελα όμως να επικεντρωθώ σε μερικά πολύ βασικά σημεία, που θεωρώ πυλώνες του χιώτικου τουρισμού και πάνω σε αυτά στηρίχθηκε μεγάλο μέρος της εξ ανατολών επιτυχίας στον τομέα αυτό. Μερικά από αυτά είναι ο Όμηρος, η ναυτιλία, η μαστίχα, τα μεσαιωνικά χωριά, ο Ανάβατος, η Νέα Μονή, το κάστρο της Χίου, Η Αγία Μαρκέλλα, ο ρουκετοπόλεμος, οι απόκριες, οι λαλάδες, οι ορχιδέες κ.α.

Το κύριο ζητούμενο όλων όσων προανέφερα θα πρέπει να είναι η περαιτέρω διεύρυνση της τουριστικής περιόδου και σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας και σε επίπεδο κοινωνικής ανόρθωσης,  χωρίς όμως να διαταραχτεί με κανένα τρόπο ο κοινωνικός ιστός και το φυσικό και δομημένο περιβάλλον.

Κλείνοντας, επειδή κάποιοι θα αναρωτιούνται ότι ίσως καλά τα λες, όμως ως Δημοτική Αρχή τι καταφέρατε;  Με πλήρη γνώση και ειλικρίνεια πιστεύω πως με τις δυνατότητες που είχαμε, δεν τα πήγαμε άσχημα. Και μόνο το μεγάλο τουριστικό ρεύμα, που καταφέραμε να έχουμε στο νησί μας σχεδόν όλο το χρόνο από τη γείτονα χώρα, μπορεί να μην ήταν αρκετό για να ανατάξει όσο θα επιθυμούσαμε τον τουρισμό μας, συνέβαλε όμως καθοριστικά στη βιωσιμότητα ενός μεγάλου αριθμού επαγγελματιών του κλάδου. Η τουριστική ανάκαμψη για τα επόμενα χρόνια είναι μονόδρομος και καλό θα είναι να το αντιληφθούμε όλοι και πρέπει να κινηθούμε με την εξωστρέφεια που απαιτείται, συντονισμένα και μεθοδευμένα, ώστε να την πετύχουμε.

Χάρηκα δε ιδιαίτερα, που η νέα Δημοτική Αρχή εδραιώνει Τουριστική Αντιδημαρχία και εύχομαι με την συνδρομή όλων των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων να καταφέρει τα μισά, από αυτά που ονειρεύεται και σχεδιάζει να πετύχει.