O ΡΟΥΚΕΤΟΠΟΛΕΜΟΣ ΣΕ “ΚΩΜΑ”
>> Του Αριστείδη Ζαννίκου
Σοκάρισε και απογοήτευσε, ντόπιους και επισκέπτες, η μη διεξαγωγή φέτος του, παγκοσμίως πλέον γνωστού, ρουκετοπόλεμου. Το έθιμο-που αριθμεί ζωή περίπου εκατόν είκοσι χρόνων (και όχι δύο αιώνων όπως ακούστηκε), όντως πρέπει να εντυπωσιάζει και να τέρπει τόσο πολύ, ώστε, παρά τα σωρευμένα, πιεστικά προβλήματα (οικονομική κρίση, προσφυγικό, στρατιωτικές προκλήσεις Τουρκίας), εν τούτοις, και μόνο η απόφαση περί μη διεξαγωγής του, ήταν αρκετή για να προκαλέσει μαζικές αντιδράσεις, πρωτόγνωρες για τον φιλήσυχο τόπο μας.
Για όσους βέβαια γνωρίζαμε από παληά τη μορφή του αρχικού εθίμου, ήταν θέμα χρόνου να συμβεί το “μοιραίο” και το μόνο που ευχόμαστε, τα τελευταία χρόνια, ήταν να μην είναι κάποιο σοβαρό ατύχημα η αιτία για διακοπή του ρουκετοπόλεμου.
Ήταν ολοφάνερο ότι, η μαζικοποίηση του εθίμου, με την τρομακτική ποσοτική αύξηση των ρουκετών, αργά ή γρήγορα θα προκαλούσε, αν όχι ατύχημα, σίγουρα την έντονη αντίδραση των θιγομένων πολιτών.
Όπως όλοι συνομολογούν, την ποσοτική υπερβολή προκάλεσαν , αφ' ενός η υπερπροβολή του ρουκετοπόλεμου από τα Αθηναϊκά Μ.Μ.Ε. και αφ' ετέρου η ένταξη αυτού (κυρίως μέσω του Δήμου) στον όλο σχεδιασμό της τουριστικής προβολής της Χίου. Κατά αντικειμενική εκτίμηση,και τα δύο αυτά δεδομένα, συνέβαλαν σημαντικά στο να γίνει και η Χίος περιζήτητος Πασχαλινός Τουριστικός προορισμός. Ενώ όμως κάποιοι κέρδιζαν και κάποιοι άλλοι απλά ευχαριστιόταν από τη ρίψη δεκάδων χιλιάδων ρουκετών (έναντι δύο έως τριών χιλιάδων κατά την παλαιά μορφή του εθίμου), οι περίοικοι των δύο Ιερών Ναών Αγίου Μάρκου και Παναγίας Ερειθιανής, κάθε χρόνο, το βράδυ της Ανάστασης, ζούσαν όλο και πιό έντονο δράμα.
Οι Δημοτικές προσπάθειες (από το 1999 και εδώ) για προστασία των δύο εκκλησιών και των γύρω οικιών, προφανώς δεν στάθηκαν ικανές ώστε να μην οξυνθούν οι αντιδράσεις κάποιων εκ των θιγομένων, οι οποίοι, με εξώδικό τους προς την Αστυνομία, τον Δήμο και την Εισαγγελία, ζήτησαν φέτος προστασία μέσω της διακοπής του εθίμου. Όπως είναι γνωστό, προϋπάρχων νόμος, απαγορεύει αυστηρά την κατασκευή, κατοχή και χρήση κροτίδων και βεγγαλικών, άρα και ρουκετών. Εν προκειμένω θυμίζω ότι, στο παρελθόν, αρκετές φορές είχαν συλληφθεί, διωχθεί, και καταδικαστεί ρουκετατζήδες για κατοχή και χρήση ρουκετών.
Η επίκληση της γνωστής λαϊκής ρήσης ότι “το έθιμο υπερισχύει του νόμου”, ποτέ δεν προστάτεψε τους κατηγορούμενους ρουκετατζήδες. Όμως, παρ' όλα αυτά, ο ρουκετοπόλεμος, έστω και παράνομος, συνέχιζε να διεξάγεται φανατικά για δύο κυρίως λόγους:
ΠΡΩΤΟΝ, επειδή είχε (και έχει) μια ιδιότυπη αλλά ευρύτατη κοινωνική αποδοχή, η οποία προέρχεται όχι μόνο από τους απλούς πολίτες αλλά ακόμη και από τους εκάστοτε εφημερίους των δύο “αντίπαλων” εκκλησιών καθώς και τους εκάστοτε Μητροπολίτες μας. Είναι άξιο αναφοράς ότι, κατά την αρχική φάση διεξαγωγής του εθίμου, η εκτόξευση των, έστω λίγων,ρουκετών γινόταν από τις σκεπές των δύο Ναών !!
ΔΕΥΤΕΡΟΝ, επειδή, όταν τα “πράγματα ζόριζαν”, τοπικοί παράγοντες προσέτρεχαν στους εκάστοτε Κυβερνητικούς Βουλευτές, οι οποίοι, ΠΑΝΤΑ εξασφάλιζαν την ανοχή των αρμόδιων Κρατικών Αρχών έστω και αν αυτό κρίνεται (εκ των υστέρων) ως αντιδεοντολογική ενέργεια. Πιθανολογώ ότι, παρόμοια “κίνηση” και αντίστοιχη προσπάθεια δεν έγινε φέτος, οι αρμόδιες Κρατικές Αρχές απείλησαν με συλλήψεις (εκ καθήκοντος) και οι ρουκετατζήδες (όχι πάντα γνωστοί) αποφάσισαν “αποχή από το έθιμο” για προφανείς λόγους, αλλά και επειδή λίγοι περίοικοι αρνήθηκαν στο Δήμο τη λήψη προστατευτικών μέτρων για τα σπίτια τους.
Κάπως έτσι, ο ρουκετοπόλεμος περιέπεσε φέτος σε “κώμα” όπως και άλλες δύο φορές στο παρελθόν (Γερμανική κατοχή και Δικτατορία Συνταγματαρχών 1967-1974).
Το έθιμο βέβαια αναβίωσε τις δύο προηγούμενες φορές γι' αυτό και οι αισιόδοξοι πιστεύουν ότι το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Δεν λείπουν μάλιστα και προτάσεις για αλλαγή της μορφής του εθίμου (ρίψη ρουκετών στο ύψος) ή για μεταφορά του σε άλλες ακατοίκητες περιοχές, ώστε να λείψουν οι κίνδυνοι.
Αν και ΟΛΑ πρέπει να συζητηθούν και να εξετασθούν, προσωπικά εκτιμώ ότι, όσοι κάνουμε παρόμοιες προτάσεις, μάλλον παραβλέπουμε κάτι πολύ ουσιώδες:
-Ότι, ο Βρονταδούσικος ρουκετοπόλεμος, έτσι όπως καθιερώθηκε εξ αρχής και έτσι όπως έχει γίνει γνωστός, προϋποθέτει ύπαρξη “στόχων” και “διασταύρωση πυρών”. Οτιδήποτε άλλο θα θυμίζει απλή ρίψη βεγγαλικών όχι όμως και ρουκετοπόλεμο όπως τον καθιέρωσαν οι πρόγονοι.
Οι πρόγονοι, πιστοί σε κάποια παράδοση (Πανελλαδική) ότι η Ανάσταση του Χριστού εορτάζεται συνήθως συνοδεία “λάμψης και κρότου”, ξεκινώντας αρχικά τους εορτασμούς με κανονιοβολισμούς από τις αυλές Αγίου Μάρκου και Παναγίας Ερειθιανής, επέλεξαν τις ρουκέτες σε αντικατάσταση των κανονακιών που είχαν κατασχέσει οι Τουρκικές Αρχές κατοχής το έτος 1889.
Σε κάθε περίπτωση, ο γνωστός μας ρουκετοπόλεμος, προϋποθέτει επίσης το ανάγλυφο και αμφιθεατρικό της περιοχής, τις κωδωνοκρουσίες, τις Αναστάσιμες ψαλμωδίες, τις ιαχές μικρών και μεγάλων, την κάπνα, τη μυρωδιά, τον κρότο από τα μπομπάκια. Όλα αυτά μαζί συνθέτουν και συναποτελούν την μοναδική, παγκοσμίως, ΤΡΕΛΑ που ακούει στο όνομα “Ρουκετοπόλεμος Βροντάδου” κατά τον οποίον, πιστοί κατά τα άλλα πολίτες, “βάλουν” κατά των Οίκων του Θεού την ώρα εορτασμού της Ανάστασής Του!!
Ανεξαρτήτως της εξέλιξης και της τύχης του εθίμου, εκείνο που επιθυμώ να επισημάνω είναι ότι, οι κίνδυνοι ατυχημάτων, ζημιών και πυρκαγιών, δεν θα λείψουν ΠΟΤΕ όσο θα ρίχνονται σχεδόν παντού χιλιάδες κροτίδες και μπομπάκια κυρίως όμως “αδέσποτες” ρουκέτες που δεν ξέρεις “από πού και πότε” θα σου έλθουν. Γι' αυτές τις περιπτώσεις, δυστυχώς, δεν μπορεί να γίνει τίποτα.
Κλείνοντας, ας μου επιτραπούν δύο επισημάνσεις:
α)΄Οσοι πράγματι επιθυμούν τη λογική αναβίωση του εθίμου “ας βάλουν νερό στο κρασί τους” ενθυμούμενοι μια αρχαία σοφή ρήση: “Ουκ εν το πολλώ το εύ”. Και κυρίως, ας μην αποτελέσει το φετινό συμβάν, αιτία διχασμού της τοπικής μας κοινωνίας, ειδικά τούτην την περίοδο.
β) Ήταν λανθασμένη και άδικη η θυμωμένη κριτική κάποιων κατά της νυν Δημοτικής Αρχής του Μανώλη Βουρνού. Ως πρώην Δήμαρχος, μπορώ (νηφάλια και αντικειμενικά) να ισχυρισθώ ότι, όποιος και αν ήταν φέτος σ' αυτή τη θέση, δεν θα απέτρεπε το “μοιραίο”. Αν κάτι τέτοιο ήταν εφικτό, μπορούσαν να το επιτύχουν οι λοιποί αιρετοί της Χίου.
Ας αντιληφθούν πάντες (Αρχές και πολίτες) ότι ο ρουκετοπόλεμος, δεν αφορά μόνο τον Δήμο και την εκάστοτε Δημοτική Αρχή.΄Εχει πλέον ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό χαρακτήρα και ως τέτοιος πρέπει να αντιμετωπισθεί από τώρα και στο εξής αφού προϋπάρξουν επαφές και η “σύμφωνη γνώμη” των θιγομένων.
“Χρόνια πολλά” από καρδιάς προς όλους και όλες.
- Προσθήκη νέου σχολίου
- 2307 εμφανίσεις